Gevloerd

Na de kalkpleister buiten, nu de kalksteen binnen. Geen kwestie van om nu nog onbezorgd met modderlaarzen rond te stappen. Het lemen zullen we nu wat omzichtiger moeten aanpakken. Op deze vloer komen nog enkele binnenwanden.








Buiten heeft de koude toegeslagen. Dit bloemetje houdt er de moed nog in.

Make over (een klein beetje toch)

Ondertussen werd ook de kalkpleister buiten afgewerkt.

Het hout voor de gevelbeplanking die bovenaan komt is ondertussen besteld.

En we lemen verder

...of zullen we het aanmodderen noemen? Van m'n intentie om na het halfoogst weekend vlug de rest te lemen bleef niet veel over (veel andere werkjes in en rond de bouwplaats zaten op me te wachten), maar het voorbije weekend zijn er met een paar extra handen weer enkele extra muren geleemd. Nu rest enkel nog de muur rond het trapgat nog op het gelijkvloers, de muren op de verdieping wil ik ook zo spoedig mogelijk aanpakken. Volgend weekend is alvast gereserveerd om zoveel mogelijk andere muren van een eerste laag te voorzien. Een hoop klei is alvast te week gezet, zodat het mengen in een goed tempo vooruit mag gaan. Het mengsel heb ik nu iets vetter gehouden (gelijke delen zavel en klei), en de laag op het stro kan iets dunner, zodat de hechting aan het stro zeker zo goed zal zijn. Na één etmaal ben ik dan nog eens over de pleisterlaag gegaan - eens benieuwd of dat de scheurvorming (die op zich niet zo erg is, er komt nog een afwerking over) wat kan tegengaan.
Wie het aloude gebruik van stro en klei (blijkbaar was dit ook de slavenarbeid in Egypte voor de Joodse ballingen - zo zag ik toch nog in de "Ten Commandments") ook eens aan den lijve wil ondervinden, is altijd welkom. Na de binnenbepleistering probeer ik ook nog vóór de winter buiten de gevel onder de beplanking van één laag te voorzien, dus we zullen er de komende weken nog wel even mee bezig zijn.

Over naar familie

Vrijdag kwamen drie paar handen me helpen om de eerste muren in te smeren met het klei-zavel-stro mengsel. Uit de kuip een handje vol nemen en dan energiek tegen de strowand gooien.



Al spoedig blijkt dat ik vooral bezig ben met nieuwe mengsels aan te maken - d'r gaat heel wat in een muur (hoe dikker hoe beter denk ik zo - rekening houdend met de regulerende eigenschappen). Alleen blijkt het eronder mengen van het stro in een betonmolen nog een heikele klus te zijn. De laatste manipulaties doen we dan maar met de hand (net alsof je deeg aan het kneden bent - zo'n kneedmachine van een bakker zou ik ook wel eens willen uitproberen). Het stro is het afval dat van de muren kwam, maar daar zitten toch nog heel wat lange halmen in. Voor de pleisterlaag eigenlijk geen slechte zaak, maar het aanmaken (en het uitvlakken) is er niet simpeler door. Ook al omdat ik probeer het mengsel niet natter te maken dan nodig (minder droogtekrimp, en minder vocht dat ik in de constructie breng - toch zeker met het regenweer dat is aangekondigd).

Zaterdag staat Bert ons al op de bouwplaats op te wachten. Hij gaat de techniek om de muren te rechten vanuit een vorige workshop bij mij uit proberen (of beter: demonstreren). Het vergt blijkbaar danig wat spierkracht om met de rei de grootste oneffenheden weg te werken (na één dag is de pleister - of is het plaaster? - nog wat stugger geworden) - maar het resultaat van z'n noeste arbeid mag gezien worden.



Zondag namiddag werk ik dan op m'n eentje nog de muur af waar dus die proefstukjes al zaten. Het "vingertoppen" gedeelte was ruim te dik aangebracht, dus dat heb ik wat afgeschraapt; ik kon zo de sterkte van die pleister ervaren (daar maak je zo maar geen deuk in) en het afval (letterlijk op te nemen - figuurlijk is er eigenlijk verbazend weinig afval aan deze manier van bouwen) gingen terug de kuip in (met wat extra water dat toen met bakken uit de hemel kwam gevallen); de strootjes van dit schraapsel leken me nu ideaal kwa lengte - maar wel te omslachtig om ze zo aan te maken...


Na dit lange weekend kan ik dan tevreden terugkijken op de eerste wanden.

Nu ga eerst ik nog een beetje experimenteren om het mengsel wat vlotter aan te maken (stro kleiner maken middels het truucje met grasmaaier in de aanhangwagen - en dat dan eerst laten weken in de kleipap). En hopelijk hebben dan na enkele weekends alle wanden binnen hun eerste laag gekregen.

Nog wat aanmodderen

De laatste dagen heb ik, als aanloop naar een grootschaligere bepleistering van de stromuren, enkele mengsels aangemaakt. Naast een camion gele leem, had ik ook nog een camionlading klei liggen die ik gratis had kunnen aangeleverd krijgen. Nu is pure klei niet zo geschikt als pleisterlaag - het zijn stevige brokken die ook zo maar niet te mengen zijn met stro. Dus eerst de klei gladmixen met veel water, er dan dubbel zoveel gele zavel (om toch met lokale grondstoffen te blijven werken) bijvoegen - en met afgeschoren stro erbij kreeg ik een goede pleister. Na één dag heb ik de pleister nog wat aangeduwd met m'n vingertoppen, vandaar dus dat gekke oppervlak. Na een tiental dagen drogen (dat gebeurt blijkbaar van boven naar onder...) kreeg ik volgend beeld.

Een stevig hard oppervlak, sommige bezoekers vroegen of ik er mortel tegenaan gesmeerd had...

In een tweede mengeling verving ik de zavel voor de helft door grof zand (type chapezand), om volgens de theorie een betere korrelverdeling te krijgen (als je er veel stro onder mengt, speelt dat m.i. toch niet zo'n grote rol), maar dat gaf een duidelijk papperiger mengsel (vermoedelijk nemen de grove korrels minder water op dan de zavel), dus zal ik het bij het eerste mengsel houden voor de basislaag. De afwerking later zal ik met de gele leem doen, want ondanks de zavel overheerst toch nog steeds de grijze klei (na het drogen weliswaar niet erg donker, maar toch).



En na een laatste test met de betonmolen om de pleisterbereiding op te schalen zijn we klaar voor het grotere werk - een eerste pleisterlaag voor alle stromuren. Dat wordt iets voor de komende weekends.

Hoger Lager

Een trap kan iets banaals lijken, maar nu ik eindelijk de ladder naar de kelder heb kunnen weghalen, besef ik dat ik die al veel vroeger had moeten plaatsen. Nu ja, er kropen wel ettelijke weekends in van lezen, uittekenen, zagen, schuren en raspen, monteren, en dan nog inoliën. Maar nu het resultaat er staat, toch iets om een beetje fier op te zijn.






Om even technisch te wezen: het is een vrij steile trap met 21 cm aantrede en 20 cm optrede (iets te steil volgens allerhande regeltjes, maar voor een keldertrap zeker ok). Alles gemaakt met gelijmde planken van 44 x 360 mm - die hier nog lagen als overschot van de dak- en vloerbetimmering. Voor het platformpje beneden had ik ook nog twee stukjes gelijmde balk (320 x 100 mm) gebruikt. Tot nog toe nog géén krakend geluid gehoord.

Vaste grond onder de voeten

Eindelijk nog eens een berichtje - en hopelijk gaan de werken de komende weken - na een koude winter en een drukke periode op het werk - opnieuw wat vlugger vooruit. De voorbije weken heb ik alle hoeken en kantjes afgewerkt om de vloerverwarmingsbuisjes te plaatsen.



Vorige week is de chape erop geplaatst. Na een halve dag zag het er plots al heel anders uit...